‘Es kann auch anders, aber so geht’s auch’, zingt Mackie Messer in de Dreigroschenoper, en dat is de Franjepoot uit het hart gegrepen. Die doet namelijk alles anders. Het vrouwtje is groter en kleuriger dan het mannetje en vestigt een territorium. Heeft zij eenmaal een mannetje gestrikt, dan legt zij eieren in het door hem gemaakte nest en laat de rest – het broeden en het opvoeden van de jongen – aan het mannetje over. De literatuur vermeldt niet of zij dan een post-natale depressie heeft of juist veel lol met haar vriendinnen.
Maar ik denk dat het een noodzakelijke aanpassing is aan het korte seizoen op de toendra. Ze broeden namelijk op de toendra’s langs de kust rond de Poolcirkel, en daar begint het seizoen pas in juni; direct na het leggen van de eieren moet het vrouwtje aansterken om eind juli alweer op weg te gaan naar de overwinteringsgebieden in Zuid-Amerika, Arabië en India.
De franjepoot is een waadvogel, net als de grutto en de snip. Maar ook hier doet-ie het anders: hij heeft lobben aan zijn tenen (vandaar de naam) en zwemt liever dan dat-ie waadt. Al zwemmend pikt hij in een snelle draaibeweging insecten van het water. Door dit gedrag pik je een franjepoot er direct uit, als-ie in een groep met andere steltlopers zit. Verder wordt vermeld dat hij als enige vogel bij orca’s mag komen om luizen weg te pikken.
Franjepoten (in twee soorten: de rosse en de grauwe) komen maar zelden in Nederland, omdat hun trekroute oostelijker ligt, door Oost-Europa en langs Israël. Jaarlijks worden enkele tientallen gezien, het meest langs de Waddenkust.
(Tekst Willem Drok en illustratie Ton de Haas)
Nu we alles weten over de vogel, ook wat meer informatie over de boot. De materiaalcommissie stelt voor: Franjepoot
Aangekocht in: 2009, nieuw
Merk: Filippi
Boottype: 4x+ met aluminium wing riggers.
Breedte romp: ca. 41 cm
Lengte romp: ca. 12,7 m.
Bootgewicht: ca. 51 kg.
Roeiergewicht: 70-90 kg.
Filippi is een Italiaanse botenbouwer, gevestigd aan de Toscaanse westkust in Donoratico. Ze bouwen primair wedstrijdroeiboten, vroeger uit hout, nu met koolstof en kevlarcomposieten.
De Franjepoot is een gladde (zonder kiel) scull-geriggerde wedstrijdboot voor vier roeiers met een stuurman/vrouw. Door de geringe stabiliteit en grotere stijfheid vraagt ze om betere roeitechniek. Om er alle snelheidspotentie uit te halen, moet je dus goed kunnen roeien.
Maar nog belangrijker is het als ploeg goed samen te kunnen roeien. Voor de Franjepoot is dan ook wedstrijddispensatie nodig (via de wedstrijdcommissaris). De stuur zal overigens niet al te groot en zwaar mogen zijn, aangezien de stuurplaats in een gladde boot doorgaans erg smal is en de boot achter snel te diep ligten door het gewicht van de stuur.
De huidige aanschafprijs voor deze boot ligt, excl. riemen op 22.000 à 24.000 euro.
